Jak możemy przeczytać w odpowiedzi na naszą czerwcową interwencje w sprawie kontroli importowanych owoców każdy towar przywożony z państw trzecich podlega kontroli celnej, :
"Należy podkreślić, że każdy towar przywożony z państw trzecich podlega kontroli celnej, natomiast taki towar jak truskawki podlega również kontrolom prowadzonym przez inspekcje nadzorowane przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Państwową Inspekcję Sanitarną.
Zgodnie z przepisami ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych artykuły rolno-spożywcze przywożone z państw niebędących członkami Unii Europejskiej, z wyłączeniem państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, mogą być dopuszczone do obrotu w rozumieniu przepisów prawa celnego, pod warunkiem przeprowadzenia kontroli jakości handlowej przez organ Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych (IJHARS). Zatem kontrola jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych importowanych z państw trzecich (w tym z Ukrainy) jest kontrolą obowiązkową i podlegają jej produkty importowane w ilościach wymienionych w wykazie artykułów rolno-spożywczych, określonym w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 stycznia 2013 r. w sprawie wykazu artykułów rolno-spożywczych przywożonych z zagranicy oraz ich minimalnych ilości podlegających kontroli jakości handlowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1934). W wykazie tym truskawki i poziomki świeże przeznaczone do przetwórstwa przemysłowego znajdują się pod pozycją 59 (kod CN ex 0810 10). Minimalna ilość podlegająca kontroli granicznej IJHARS wynosi 5 ton.
Należy jednocześnie zauważyć, że truskawki do przetwórstwa importowane poniżej minimalnej ilości wskazanej w ww. rozporządzeniu nie podlegają kontroli IJHARS."
Z danych IJHARS wynika, że w całym 2022 r. skontrolowano:
- 14 partii o łącznej masie 210,5 ton świeżych truskawek przeznaczonych do przetwórstwa przemysłowego pochodzących z Ukrainy,
- natomiast w 2023 r. (według stanu na 16 czerwca br.) nie wpłynęło ani jedno zgłoszenie dotyczące wwozu z Ukrainy tego artykułu.
- W przypadku importu mrożonych truskawek z Ukrainy w 2022 r. skontrolowano 152 partie o łącznej masie 2 680,1 ton,
- natomiast w 2023 r. (według stanu na 16 czerwca br.) kontroli poddano 6 partii o łącznej masie 64,7 ton.
- W obu przypadkach ilość importowanych truskawek (świeżych do przetwórstwa, jak i mrożonych) pozostaje na podobnym poziomie od lat.
"Zgodnie z obowiązującymi w UE przepisami z zakresu zdrowia roślin, granicznej kontroli fitosanitarnej, którą wykonuje Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, podlegają w imporcie z Ukrainy wyłącznie świeże owoce. Graniczna kontrola fitosanitarna świeżych owoców obejmuje kontrolę: dokumentacji, identyfikacyjną oraz bezpośrednią (potwierdzającą spełnienie przepisów fitosanitarnych Unii, tj. że owoce są wolne od agrofagów kwarantannowych dla Unii oraz agrofagów objętych środkami unijnymi oraz, o ile ma zastosowanie, spełniają szczególne wymagania fitosanitarne).
Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) prowadzi kontrole w zakresie bezpieczeństwa żywności. Z informacji uzyskanych z PIS wynika, że w 2023 r. truskawki świeże pochodzące z Ukrainy nie były zgłaszane do granicznej kontroli sanitarnej przeprowadzanej przez organy PIS na granicy z Ukrainą. W przypadku truskawek mrożonych z Ukrainy organy Inspekcji skontrolowały 7 przesyłek. W dwóch przypadkach pobrano próbki do badań laboratoryjnych w kierunku pozostałości pestycydów. Niezgodności nie stwierdzono.
W przypadku zgłoszenia do granicznej kontroli sanitarnej truskawek świeżych lub mrożonych z Ukrainy, aktualnie zgodnie z oceną ryzyka, każda przesyłka będzie poddana kontroli dokumentacji, kontroli identyfikacyjnej oraz zostanie pobrana próbka do badań laboratoryjnych w kierunku pozostałości pestycydów.
Organy PIS zgodnie z kompetencjami przeprowadzają graniczne kontrole sanitarne żywności pochodzenia roślinnego oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością przywożonych z państw trzecich i wprowadzanych do obrotu w Polsce.
Kontrole organów PIS przeprowadzane są w zakresie bezpieczeństwa żywności i dotyczą wyłącznie środków spożywczych pochodzenia roślinnego, przywożonych z państw trzecich i odprawianych w Polsce. Kontrole te dotyczą produktów, które są deklarowane na cele spożywcze i są wprowadzane do obrotu z takim przeznaczeniem.
Graniczne kontrole sanitarne towarów odbywają się rutynowo i są przeprowadzane na przejściach granicznych przez państwowych granicznych inspektorów sanitarnych oraz w miejscach przeznaczenia towarów, siedzibie importera, albo odbiorcy towaru"
"Niezależnie od kontroli planowanych w każdym przypadku zgłoszenia do terenowo właściwego organu PIS (do powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej) zastrzeżeń lub nieprawidłowości zagrażających zdrowiu lub życiu człowieka dotyczących danego środka spożywczego podejmowane są niezwłocznie działania w celu wyeliminowania tego zagrożenia i usunięcia niezgodności. U danego przedsiębiorcy przeprowadzana jest tzw. kontrola interwencyjna. Ponadto organy PIS mają możliwość przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego kierując się zasadą traceability (prześledzenie drogi produktu wstecz). W przypadku potwierdzenia nieprawidłowości przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność karną lub pieniężną zgodnie z przepisami ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia."